Wobec potrzeby pilnych zmian w gospodarce wodnej, które uwidoczniła ostatnia katastrofa ekologiczna na Odrze, z okazji trwającego Kongresu Wodnego we Wrocławiu przedstawiciele organizacji społecznych przedstawili cztery główne postulaty podjęcia najpilniejszych działań dla Odry. Pod wspólnymi postulatami podpisało się ponad 50* organizacji zrzeszonych w Koalicji Ratujmy Rzeki oraz Koalicji Czas na Odrę, a także Polski Związek Wędkarski, ClientEarth Polska i Fundacja Frank Bold. Równolegle postulaty prezentowane są w Warszawie w czasie debaty w Sejmie RP.
Organizacje żądają:
- Wstrzymania wszelkich prac i planów regulacyjnych – zaniechania budowy dróg wodnych, zbiorników wodnych i innych obiektów piętrzących na Odrze i innych rzekach i przekształcania zbiorników suchych na retencyjne. Skierowania funduszy na renaturyzację rzek, odbudowę naturalnej retencji zlewniowej, systemy oczyszczania wód przemysłowych i zasolonych.
- Przygotowania i wdrożenia programu renaturyzacji doliny Odry i zwiększenia jej odporności, wypracowanego na bazie wiedzy naukowej w gronie ekspertów.
- Objęcia rzek siecią stałego monitoringu, realizowanego przez automatyczne stacje pomiaru z systemem przesyłania danych, odpowiednio wcześnie wykrywającego zaburzenia równowagi ekologicznej. Przywrócenia stałego monitoringu wszystkich wskaźników stanu środowiska wodnego, z którego zrezygnowano od 2021 r., opóźniając wykrycie zatrucia Odry.
- Przywrócenia gospodarowania wodami do zakresu właściwości ministra właściwego ds. środowiska. Aktualnie zarządzanie wodami leży w gestii ministra właściwego ds. infrastruktury, odpowiedzialnego za realizację inwestycji hydrotechnicznych i żeglugowych, a nie ochronę przyrody i środowiska.
Lista sygnatariuszy apelu
Centrum Ochrony Mokradeł
Clientearth
Fundacja Aeris Futuro
Fundacja ART in ACTION
Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze
Fundacja Dzika Rzeka
Fundacja Dziko
Fundacja EkoRozwoju
Fundacja Frank Bold
Fundacja Greenmind
Fundacja Greenpeace Polska
Fundacja Nasza Ziemia
Fundacja Psubraty
Fundacja Promocji Rekreacji „KIM”
Fundacja „Rozwój TAK – Odkrywki NIE”
Fundacja Strefa Zieleni
Fundacja WWF Polska
Górnośląskie Towarzystwo Przyrodnicze im. Andrzeja Czudka
Zielone Wiadomości / Fundacja Zielone Światło
Klub Pstrągowy „Głowacz”
Klub Przyrodników
Klub Przyjaciół Dunajca
Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne
Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
Polski Związek Wędkarski
Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”
Polski Klub Ekologiczny
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Przyjaciele Doliny Dunajca
Sekcja Przyjaciół Raby PZW Koło Raba
Stepnicka Organizacja Turystyczna Nie Tylko Dla Orłów
Stowarzyszenie 515
Stowarzyszenie Ab Ovo
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA
Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne Klub Gaja
Stowarzyszenie Nasz Bóbr
Stowarzyszenie Niesiołowice-Węsiory Kamienne Kręgi
Stowarzyszenie Niezależnych Inicjatyw NASZA NATURA
Stowarzyszenie Ochrony Drzew „miastoDrzew”
Stowarzyszenie Przyjaciół Dorzecza Gwdy
Stowarzyszenie Przyjaciół Rzeki Kwisy
Towarzystwo Badań i Ochrony Przyrody
Towarzystwo na rzecz Ziemi
Towarzystwo Przyrodnicze ALAUDA
Towarzystwo Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy
Towarzystwo Przyjaciół Rzeki Lutyni
Towarzystwo Przyjaciół Rzeki Tanew
Towarzystwo Przyjaciół Słońska „Unitis Viribus”
Warszawska Grupa Lokalna Greenpeace
Wolne Rzeki
Zielony Instytut
Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze
Postulat odstąpienia od regulacji Odry poparły ważne środowiska naukowców z dwóch komitetów naukowych PAN oraz Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego. Tworzy to nową sytuację, gdy organizacje społeczne, prawnicze oraz naukowcy sprzeciwiają się rządowym planom kanalizacji rzek w Polsce.
Projekt „EkoObywatel – wsparcie interwencji i zmian systemowych” jest realizowany przez Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA z dotacji Programu Aktywni Obywatele Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.
