Home Aktualności Ustawa – nowa wersja

Ustawa – nowa wersja

0
0

nową wersję ministerialnego projektu zmiany ustawy o ochronie przyrody (dotyczy reformy parków narodowych). Nowa wersja poprawia kilka błędów – m. in. Ministerstwo wycofuje się z zamiaru umożliwienia dopuszczania odstępstwa od zakazów obowiązujących w parku narodowym uzasadnionego celami turystycznymi, rekreacyjnymi lub sportowymi, nawet gdy może to spowodować negatywne oddziaływanie parku narodowego.   Klub Przyrodników obawia się jednak samego sedna proponowanej zmiany ustawy – w naszej ocenie może ona prowadzić do komercjalizacji parków narodowych i do silnego motywowania ich do eksploatacji zarządzanych zasobów przyrodniczych. W naszej opinii do poprzedniej wersji projektu (te uwagi zostały nieuwzględnione) napisaliśmy: Rozumiejąc potrzebę dokonania zmiany struktury organizacyjnej parków narodowych w związku likwidacją gospodarstw pomocniczych, mamy jednak zasadnicze wątpliwości co do skutków, zwłaszcza dalekosiężnych, proponowanych regulacji. Są one obarczone następującymi wadami: 1) Forma państwowej osoby prawnej, dotychczas stosowana do komercjalizowanych przedsiębiorstw państwowych, może w przyszłości prowadzić do komercjalizacji parków narodowych, tj. do zmuszenia ich do utrzymywania się z eksploatacji lub udostępniania własnych zasobów przyrodniczych. W szczególności zauważamy, że proponowana ustawa nie zawiera żadnych gwarancji utrzymania na nie zmniejszonym poziomie dotacji budżetowych dla parków narodowych. Obawiamy się więc, że dotacje te mogą być stopniowo obniżane, a w przyszłości nawet zupełnie wygaszone, jako że „parki narodowe mają możliwość finansowania się z własnych przychodów”. Niezależnie od aktualnych intencji Ministra w tej sprawie, proponowana regulacja nie zawiera żadnych mechanizmów zabezpieczających przed takim scenariuszem. 2) Proponowana regulacja tworzy silne mechanizmy, w których „dobrobyt” parku narodowego – w tym pensje jego pracowników, możliwość realizacji działań ubocznych jak np. edukacja i udostępnienie turystyczne, możliwość zakupu wyposażenia, możliwość realizacji inwestycji parku narodowego – będzie wprost uzależniony od uzyskiwanych przez park przychodów, pochodzących głownie ze sprzedaży drewna i z udostępnienia do turystyki. Będzie to generować nieuniknioną presję na zwiększenie tych przychodów, nawet kosztem walorów przyrodniczych parku. Jest to poważne zagrożenie, szczególnie w kontekście faktu, że obecnie wśród najważniejszych słabości i zagrożeń parków narodowych w skali Polski wymienić trzeba: wysoki poziom antropopresji na ekosystemy leśne (powodowanej przez wykonywane w lasach działania przypominające typową gospodarkę leśną) oraz nadmierny w wielu miejscach ruch turystyczny – a to właśnie sprzedaż drewna z ekosystemów leśnych i opłaty z udostępnienia do turystyki są i będą najważniejszymi źródłami przychodów parków narodowych. Proponujemy wyraźne zapisanie, że park narodowy jest i będzie finansowany z budżetu, w wysokości zapewniającej realizację ustawowych zadań. Z obecnych zapisów projektu wcale to nie wynika. Projekt przewiduje tylko, że dotacje z budżetu – jeżeli park je otrzyma – są jego przychodami. Przy proponowanych zapisach możliwe byłoby obniżenie lub zupełne zlikwidowanie dotacji budżetowych i zmuszenie parków narodowych do samofinansowania się; tj. ich praktyczna komercjalizacja! Podkreślamy, że istnienie gwarancji finansowania parku narodowego z budżetu państwa jest elementem uznanego międzynarodowo pojęcia „park narodowy”. Proponowana regulacja likwiduje tymczasem tę gwarancję. Dlatego art. 8i proponujemy przeformułować w sposób następujący: „Art. 8i. 1. Państwowa osoba prawna – park narodowy otrzymuje dotacje z budżetu państwa na:   1) na realizację zadań państwowej osoby prawnej parku narodowego określonych w ustawie  2) na realizację innych zadań w zakresie określonym w odrębnych ustawach 2. Przychodami państwowej osoby prawnej – parku narodowego są: 1) dotacje o których mowa w ust. 1, 2) … (i dalej jak w projekcie) Negatywnie oceniamy rozwiązanie, w którym park narodowy będzie silnie motywowany finansowo do czerpania pożytków z własnych gruntów – np. ze sprzedaży drewna pozyskiwanego podczas prac w drzewostanach. Doświadczenia z lat ubiegłych z niektórych parków wskazują, że może dochodzić do patologii – użytkowania drzewostanów parku, które powinny być chronione. Pomimo nadzoru Ministra, obawiamy się skutków działania mechanizmu stwarzającego presję na ujmowanie w planach ochrony i zadaniach ochronnych działań „dochodowych”, a pomijanie działań „deficytowych. Będzie działać niebezpieczny mechanizm motywacyjny do osiągania przez park jak najwyższych przychodów. Zwracamy uwagę, że wg proponowanych regulacji ten negatywny mechanizm stanie się silniejszy niż był kiedykolwiek. Od sytuacji finansowej parku narodowego będą zależeć np. płace jego pracowników, a także możliwości realizacji inwestycji, możliwości autopromocji parku narodowego, możliwości działania w sferach ubocznych jak edukacja, udostępnienie turystyczne ! 
]]>

Załaduj więcej... Aktualności

Zobacz również

Elektrownia atomowa w Choczewie zagraża bezpieczeństwu energetycznemu Polski

Rząd PiS lokalizując elektrownię jądrową (EJ) w gminie Choczewo na wybrzeżu Bałtyku nie zw…