W niedzielę, 13 czerwca odbędą się przedterminowe wybory burmistrza miasta i gminy Bogatynia. Działacze stowarzyszenie EKO-UNIA, którzy od lat zajmują się transformacją energetyczną na Dolnym Śląsku, skierowali do kandydatów list otwarty, w którym zadali pytania o stosunek do głośnego ostatnio postępowania TSUE, wizję Bogatyni na kolejne 10 lat, datę wygaszenia kompleksu Turów czy europejskie fundusze na sprawiedliwą transformację.
– Zadaliśmy
pytania wszystkim sześciu kandydatom, ponieważ szczególnie mieszkańcy
mają prawo do rzetelnej dyskusja o przyszłości Bogatyni. To będzie
przełomowa kadencja samorządowa, w której nowy burmistrz będzie miał
duże pole do działania. Chcemy, aby samorządowcy przestali wraz z rządem
mydlić oczy mieszkańcom, że węgiel to jedyna właściwa ścieżka rozwoju.
Tylko wyznaczenie realnej daty odejścia od węgla np. w 2026 czy 2030
pozwoli na sprawiedliwy proces transformacji dla górników i mieszkańców,
którzy już są tego świadomi. Region zgorzelecki będzie miał wówczas
możliwość na skorzystanie z olbrzymich funduszy unijnych, co jest
bardziej opłacalne niż trwanie przy węglu – mówi Katarzyna Kubiczek ze Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA.
O urząd burmistrza zawalczą Artur Bohdanowicz, Wojciech Dobrołowicz, Grzegorz Kina, Ireneusz Kropidłowski, Artur Oliasz i Artur Sienkiewicz.
EKO-UNIA pyta m.in.:
- Jaki jest Pana stosunek do międzynarodowego konfliktu dotyczącego funkcjonowania kompleksu Turów i jakie zamierza Pan, jako przyszły Burmistrz, podjąć kroki, aby załagodzić konflikt z Republiką Czeską?
- Jak widzi Pan możliwość wcześniejszego zakończenia pracy kopalni oraz elektrowni Turów, biorąc pod uwagę fakt, że data wygaszenia kompleksu będzie miała wpływ na możliwość skorzystania regionu z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji UE?
- Jakie ma Pan stanowisko wobec zastąpienia elektrowni Turów odnawialnymi źródłami energii i wykorzystaniem odkrywki do budowy elektrowni szczytowo-pompowej?
- Jak zapatruje się Pan na ochronę i wykorzystanie walorów turystycznych Opolna-Zdroju, domów przysłupowych i innych zabytków kultury i architektury Łużyc?
Stowarzyszenie opublikuje odpowiedzi w piątek, 11 czerwca.
Poniżej przedstawiamy treść listu:
List otwarty do kandydatów na urząd Burmistrza Miasta i Gminy Bogatynia
Szanowny Panie,
W niedzielę, 13 czerwca odbędą się przedterminowe wybory burmistrza miasta i gminy Bogatynia.
Nasza organizacja pozarządowa zajmująca się od wielu lat tematem sprawiedliwej transformacji energetycznej oraz ochroną klimatu i środowiska chciałaby, aby ustosunkował się Pan, jako kandydat ubiegający się o stanowisko Burmistrza, do następujących zagadnień:
1) Wokół przedłużenia koncesji dla kopalni Turów do 2026 r. powstał konflikt międzynarodowy z Republiką Czeską, która zaskarżyła Polskę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). TSUE wydał w ostatnich dniach orzeczenie, w którym nakazał tymczasowe zamknięcie kopalni Turów. Za niewykonanie wyroku Polsce grożą potężne kary pieniężne. Dodatkowo, Unia Europejska wyznaczyła jasny cel redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 r. oraz osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. W ostatnich tygodniach wzrosły także ceny za emisję CO2, które przekroczyły 50 euro za tonę i będą najprawdopodobniej w najbliższym czasie dalej rosnąć.
a) Jaki jest Pana stosunek do międzynarodowego konfliktu dotyczącego funkcjonowania kompleksu Turów i jakie zamierza Pan, jako przyszły Burmistrz, podjąć kroki, aby załagodzić konflikt z Republiką Czeską?
b) W związku z negatywnym oddziaływaniem kopalni Turów na wody podziemne po stronie czeskiej, a także na politykę klimatyczną UE Gmina Bogatynia winna rozpatrzyć scenariusze wcześniejszego wygaszenia kopalni i elektrowni Turów. W którym roku, wg Pana, byłby optymalny czas na wcześniejsze wygaszenie działalności kompleksu?
2) Polska, a w tym województwo dolnośląskie, mogą skorzystać z dużych środków z Europejskiego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji na transformację energetyczną oraz rozwój regionów górniczych, a także na wsparcie społeczeństwa w tym procesie (tworzenie nowych miejsc pracy, przekwalifikowanie pracowników, itp.). Mowa jest o ponad 3,8 mld euro, a dla samego woj. dolnośląskiego ok. 560 mln Euro, w tym dla Powiatu Zgorzeleckiego ok. 200 mln euro. Ponadto pojawiają się na horyzoncie wielomilionowe środki w II i III filaru Mechanizmu Sprawiedliwej transformacji UE. Niestety, wobec planów PGE dotyczących wydobywania węgla z kopalni odkrywkowej oraz pracy elektrowni Turów do 2044 r. gmina Bogatynia (oraz cały region zgorzelecki) najprawdopodobniej nie będzie mógł skorzystać z tych funduszy, gdyż są one przeznaczone wyłącznie dla regionów, które mają w planach dekarbonizację do 2030 r.
a) Jak widzi Pan możliwość wcześniejszego zakończenia pracy kopalni oraz elektrowni Turów, biorąc pod uwagę fakt, że data wygaszenia kompleksu będzie miała wpływ na możliwość skorzystania regionu z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji UE?
b) Jaki ma Pan pomysł na rozwój Bogatyni w następnych 10. latach?3) Krajowa Izba Klastrów Energii zleciła przygotowanie analizy porównawczej możliwości zastąpienia elektrowni i Kopalni Turów – różnymi źródłami OZE dla obszaru Turoszowa. Wnioskiz przeprowadzonej analizy bezwzględnie potwierdzają możliwość techniczną oraz ekonomiczną zastąpienia konwencjonalnej elektrowni Turów miksem OZE (słońce, wiatr, magazyny energii, elektrownia szczytowo-pompowa w przekształconej odkrywce).
Jakie ma Pan stanowisko wobec zastąpienia elektrowni Turów odnawialnymi źródłami energii i wykorzystaniem odkrywki do budowy elektrowni szczytowo-pompowej? 4) Opolno-Zdrój, jako byłe i wciąż dobrze zachowane uzdrowisko, posiada wyjątkowe walory zabytkowe i turystyczne. Niestety, wobec planów wydobywczych PGE do 2044 r. i poszerzeniem w związku z tym obszaru górniczego, Opolno-Zdrój prawie w całości ma zostać zniszczone.
Jak zapatruje się Pan na ochronę i wykorzystanie walorów turystycznych Opolna-Zdroju, domów przysłupowych i innych zabytków kultury i architektury Łużyc? List został skierowany do wszystkich kandydatów. Odpowiedzi zostaną opublikowane przez Stowarzyszenie. Prosimy o przesłanie odpowiedzi maksymalnie do najbliższego czwartku, 10 czerwca (do godz. 24:00).
Z wyrazami szacunku,
Stowarzyszenie Ekologiczne
EKO-UNIA
zespół ds. sprawiedliwej
transformacji
Radosław Gawlik
Katarzyna Kubiczek
Paweł Pomian
Hanna Schudy
