Sytuacja w Serbii

Informacje ogólne

System energetyczny Serbii w dużym stopniu oparty jest na węglu (60%). Wydobycie tego surowca wynosi ok. 39 mln ton rocznie. Węgiel brunatny (a w szcególności niskokaloryczny lignit) wydobywany jest przede wszystkim w kopalniach odkrywkowych, w większości znajdujących się w dwóch zagłębiach: Kolubara oraz Kostolac. Ważnym regionem jest także Kosovo * , które posiada ponad 10mld ton zasobów węgla. Całkowita moc wszystkich elektrowni w Serbii, których właścicielem jest państwowa spółka EPS (Elektroprivreda Srbije), wynosi 7.124 MW, z czego 3.948 MW to elektrownie opalane węglem brunatnym.

Od 2005 roku Sebia jest także członkiem Wspólnoty Energetycznej (Energy Community)**.

* Kosowo w 2008 roku ogłosiło niepodległość; niezawisłość  Kosowa nie jest uznawana przez władze Serbii i wielu mieszkańców, do 2014 r uznało je jednak 105 państw- źródło Wikipedia

**Wspólnota Energetyczna – wspólnota ustanowiona pomiędzy Unią Europejską, a państwami  Europy Wschodniej oraz Europy Południowo-Wschodniej w celu rozszerzenia unijnego rynku energii na tę część Europy. Członkami Wspólnoty Energetycznej są: Unia Europejska, Albania, Bośnia i Hercegowina, Macedonia, Czarnogóra, Serbia i Kosowo, Mołdawia i Ukraina. W 2005 roku w Atenach podpisany został Traktat, (wszedł w życie w 2006 roku), w którym strony umowy zobowiązały się m.in. do rozwinięcia ram prawnych i handlowych w celu umożliwienia stabilnych i stałych dostaw energii, stworzenia przestrzeni regulacyjnej dla wymiany energii sieciowej, rozwijania stosunków z krajami sąsiadującymi, poprawienia efektywności energetycznej, ochrony środowiska oraz rozwijania odnawialnych źródeł energii oraz do zwiększenia konkurencji na rynkach energii sieciowych.

Kopalnie odkrywkowe i elektrownie

Węgiel brunatny eksploatowany jest przez Elektroprivreda Srbije (EPS) w dwóch zagłębiach: Kolubara oraz Kostolac. W 2010 roku w Serbii wydobyto 37 mln ton węgla brunatnego i wielkość ta utrzymuje się na podobnym poziomie od dłuższego czasu.

serbia
Największy obszar wydobywczy węgla brunatnego – Zagłębie Kolubara – posiada złoża szacowane na 2,2 mld ton. Jest to jedno z największych złóż w Europie, gdzie rocznie wydobywa się około 22,6 mln ton węgla.

Zagłębie Kolubara składa się z czterech kopalni odkrywkowych:

  • Blok B
  • Blok D
  • Vieliki Crljeni
  • Tamnava Zachód

W 2011 roku w Zagłębiu Kolubara osiągnięto rekordowy poziom wydobycia węgla, wynoszący około 31 mln ton. Największy udział miała kopalnia odkrywkowa Tamnava Zachód, w której wydobyto 13 mln ton węgla. Wszystkie cztery kopalnie dostarczają węgiel do elektrowni Kolubara, Nicola Tesla oraz Morava.

W drugim, mniejszym Zagłębiu Kostolac, węgiel eksploatowany jest tylko z jednej kopalni odkrywkowej Drmno i spalany w elektrowni cieplnej Kostolac. W 2009 roku zakończona została eksploatacja w odkrywce Ćirikowac.

Całkowita moc wszystkich elektrowni w Serbii, których właścicielem jest EPS, wynosi 7.124 MW, z czego 3.948 MW to elektrownie opalane węglem brunatnym. Pod koniec ubiegłego wieku całkowita moc wynosiła 8.355 MW, jednak w 1999 roku EPS wycofało się z działalności w serbskich prowincjach Kosovo oraz Metohija, które to w 2008 roku jednostronnie ogłosiły niepodległość. W związku z tym, zdolności produkcyjne Serbii zmalały w przypadku elektrowni węglowych do 3.948 MW i w tym momencie ich udział w całkowitej produkcji energii elektrycznej kraju wynosi niecałe 60% .