Zielone światło dla kłusowników i nierodzimych gatunków ryb!

 Wrocław 15.12.08 r.

Zielone światło dla kłusowników i nierodzimych gatunków ryb!

Stanowisko organizacji społecznych dotyczące projektu nowelizacji ustawy o rybactwie śródlądowym

Departament Rybołówstwa w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił do konsultacji społecznych projekt nowelizacji ustawy o rybactwie śródlądowym.

Resort chce uregulować na nowo Zasady dotyczące wprowadzania do powierzchniowych wód śródlądowych ryb z gatunków obcych oraz przenoszenia pomiędzy akwenami gatunków rodzimych niewystępujących w nich do tej pory.

W aktualnie obowiązującej Ustawie o rybactwie śródlądowym wprowadzenie do wód powierzchniowych ryb z gatunków obcych jest uzależnione od zgody w procesie decyzyjnym aż trzech podmiotów: ministra właściwego do spraw rybołówstwa i, ministra właściwego do spraw środowiska, oraz opinii Państwowej Rady Ochrony Przyrody. W nowelizowanej ustawie proponuje się, by właściwym do wydawania zezwolenia  był tylko jeden minister – odpowiedzialny za rybołówstwo.

Drugą kwestią – zadziwiającą w dobie podnoszenia kar i społecznego przyzwolenia, a nawet nacisku na skuteczniejsze łapanie i karanie przestępców – jest liberalizacja ścigania i karania kłusownictwa w omawianej noweli ustawy. Proponuje się, aby wszystkie czyny związane z nielegalnym połowem ryb dotychczas kwalifikowane jako przestępstwa, umocowane w ustawie i kodeksie karnym, stały się wykroczeniami, umocowanymi w kodeksie wykroczeń. Łączy się to, w konsekwencji z odstąpieniem od możliwości wymierzania kar więzienia za kłusownictwo (obecnie czyny te są zagrożone karą pozbawienia wolności do 2 lat) oraz kar grzywny (w skrajnych przypadkach nawet do 720 tys. zł). 

Niżej podpisane organizacje pozarządowe uważają, że:
1. Proponowane pozostawienie kwestii decyzyjnej w sprawach zasad dotyczących wprowadzania do powierzchniowych wód śródlądowych ryb z gatunków obcych oraz przenoszenia pomiędzy akwenami gatunków rodzimych niewystępujących w nich do tej pory wyłącznie ministrowi do spraw rybołówstwa oraz wyłączenie niektórych gatunków z konieczności uzyskiwania zezwolenia może w krótkim czasie doprowadzić do bardzo niekorzystnych zmian w strukturze gatunkowej rodzimych ekosystemów wodnych i trwałego naruszenia równowagi ekologicznej. Obecne rozwiązanie jest zdecydowanie lepsze. Zmiany te   idą pod prąd ogólnoeuropejskich (czy wręcz ogólnoświatowych) wysiłków zmierzających do znaczącego ograniczenia jednego z głównych zagrożeń dla różnorodności biologicznej, jakimi jest rozpowszechnianie się obcych gatunków inwazyjnych (w tym także ryb). Pragniemy również zwrócić uwagę na szerszy kontekst powyższej problematyki: ponad połowa rodzimych gatunków ryb i minogów ma status gatunków zagrożonych, a poza 58 gatunkami rodzimymi w naszych wodach bytują aż 32 (ponad /3) gatunki obce zawleczone lub wsiedlone świadomie.

2. Propozycja liberalizacji kar dla kłusowników jest przejawem lekceważenia przez organy państwa setek  wspaniałych bezinteresownych ludzi, którzy za własne pieniądze, prywatnymi samochodami, wyposażeni w kupiony za własne pieniądze sprzęt, poświęcając własne zdrowie i czas, próbują z dużymi sukcesami zwalczać plagę panoszących się nad naszymi wodami kłusowników. Ministerstwo zapomina, że chodzi o walkę z doskonale zorganizowanymi mafiami, które kłusują przemysłowo prądem i sieciami, łowiąc tony cennych ryb, jak np. troć i łosoś, dewastując ekosystemy rzek. Propozycja karania takich kłusowników  grzywnami (najniższa 100 zł) zdumiewa i sprzeciwiamy się jej. Naszym zdaniem jako wykroczenia mogłyby  być traktowane jedynie czyny mniejszej wagi.

Mamy w unijnej Ramowej Dyrektywie Wodnej twarde zobowiązanie osiągnięcia dobrego stanu wód do 2015 r. Oznacza ono także dobry, zrównoważony stan ekologiczny wód – czyli związany ze światem roślin i zwierząt (w tym oczywiście ryb, które są jednym ze wskaźników stanu ekologicznego wód  powierzchniowych). Nadzór nad tymi kwestiami, także nad dopuszczaniem gatunków obcych oraz reintrodukcją gatunków rodzimych, należy naturalnie do resortu środowiska i powinno być powierzone Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska (zgodnie z kompetencjami określonymi w art. 120 znowelizowanej ustawy o ochronie przyrody). Nie da się tych postanowień Dyrektywy pogodzić ze zmianami proponowanymi w nowelizacji firmowanej przez Ministerstwo Rolnictwa.

Organizacje ekologiczne uważają, iż nowe regulacje w projekcie nowelizacji stawy o rybactwie śródlądowym w takim kształcie przyniosą więcej szkody niż pożytku. Dlatego wnioskujemy o wycofanie projektu z procesu legislacyjnego. Deklarujemy pomoc w przygotowaniu nowej ustawy, która winna poważnie rozważyć kwestię rozdziału akwakultury od użytkowania naturalnych zasobów ichtiofauny, w tym wyeliminowanie zarybiania gatunkami obcymi wszystkich naturalnych akwenów, poza wodami hodowlanymi.

Podpisali:
Andrzej Jermaczek, prezes- Klub Przyrodników
Andrzej Kepel, prezes- PTOP „ Salamandra”
Andrzej Ruszlewicz, prezes – Fundacji Partnerstwa Doliny Środkowej Odry
Dariusz Szwed, Agnieszka Grzybek, współprzewodniczący – Zieloni 2004
Dariusz Tarnawski, Instytut Zoologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego – Prezes Towarzystwa Przyrodniczego Ziemi Oleśnickiej
Edyta Pasicka, Instytut Hodowli Zwierząt- Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Ewa Hajduk, Polski Klub Ekologiczny Koło Miejskie w Gliwicach
Jacek Bożek, prezes- Klub Gaja
Jacek Betleja, Czaplon – grupa lokalna OTOP
Krzysztof Świerkosz – Polski Klub Ekologiczny, Okręg Dolnośląski
Krzysztof Tarnawski, Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Krzysztof Zacharzewski, Prezes LGD "Partnerstwo Drawy"
Leonard Cilak, ichtiolog – Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w
Olsztynie
Ludwik Tomiałojć, prof. biolog – Uniwersytet Wrocławski
Marta Brzozowska – Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Mira Stanisławska-Meysztowicz, prezes- Fundacja Nasza Ziemia
Piotr Rymarowicz, prezes- Towarzystwo na rzecz Ziemi
Radosław Gawlik, prezes- Stowarzyszenie Ekologiczne Eko-Unia
Roman Kalski, Dyrektor Sekretariatu -Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Sir Julian Rose, prezes i Jadwiga Łopata, wiceprezes -ICPPC – International Coalition to Protect the Polish Countryside, Międzynarodowa Koalicja dla Ochrony Polskiej Wsi

Sophie Kumpera – grafik
W uzgodnieniu z wyżej podpisanymi
Radosław Gawlik
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA
50-134 Wrocław, ul. Białoskórnicza 26
tel./fax +48 71 344 22 64
e-mail: info-ekounia@eko.org.pl
Do wiadomości:
– prof. dr hab. Maciej Nowicki – Minister Środowiska
– dr Maciej Trzeciak – p.o. Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska