Nowa Publikacja HEAL wspomaga procesy decyzyjne dotyczące inwestycji lub dokumentów strategicznych związanych z ochroną środowiska. Pozwala na przedstawienie, jakie koszty zdrowotne wiążą się z inwestycją, która będzie ingerować w środowisko. O czym jest mowa?
Chodzi o Ocenę Oddziaływania na Zdrowie (OOZ), która została właśnie omówiona w najnowszej publikacji organizacji HEAL. OOZ jest silnie powiązana z Oceną Oddziaływania na Środowisko (OOŚ). Nie mniej OOZ dokładniej analizuje właśnie kwestie zdrowotne, które dotychczas miały być opracowywane przy okazji Oceny Oddziaływania na Środowisko. Niestety praktyka pokazuje, że uwzględnianie zagadnień związanych ze zdrowiem jest marginalizowane. Zazwyczaj kwestie zdrowotne analizowane są w sposób bardzo powierzchowny. Nie rzadko OOŚ w ogóle nie nawiązuje do wpływu np. budowanej autostrady czy elektrowni na zdrowie ludzi.
Co ciekawe w przyjętej w publikacji optyce, zdrowie nie traktowane jest jedynie w sposób negatywny – brak choroby. Zdrowie to całościowy dobrostan. Składają się na niego aspekty fizyczne, psychiczne, ale też społeczne. Oznacza to, że jeżeli np. miejscowość jest przesiedlona, a mieszkańcy cierpią psychicznie ze względu na stratę domu czy swojej małej ojczyzny, takie zagadnienia powinny być włączone do OOZ.
OOZ nie tylko diagnozuje, ale też ma pomóc przedstawić rekomendacje pozwalające na minimalizację wpływu na zdrowie. Wyzwaniem jest tu całościowe, wręcz holistyczne podejście do zagadnienia, bowiem problem zdrowia jest bardzo złożony. OOZ jest krokiem naprzód w procesie ochrony środowiska. Jednak właśnie środowisko nie może być w naszej refleksji lokalizowane wyłącznie poza organizmem człowieka, jako coś, co nas otacza. Właśnie na tym polega novum podejścia, o którym mowa w publikacji HEAL, że nie można już przyjmować takiego silnego rozróżnienia na zdrowie i przyrodę. Otoczenie, w którym żyjemy wpływa istotne na nasze życie. „Ochrona środowiska stała się ważnym elementem ochrony zdrowia publicznego i wymaga stworzenia narzędzi, które pozwolą uwzględniać zdrowie w różnego rodzaju decyzjach, planach, politykach i inwestycjach jako kluczowy element” – twierdzi HEAL.
W chwili obecnej nie istnieje w Polsce obowiązek prawny sporządzania Oceny Oddziaływania na Zdrowie. Biorąc pod uwagę liczbę zgonów w Polsce, które powoduje np. złożony problem zanieczyszczenia powietrza, wprowadzenie takiego obowiązku pomogłoby w przeciwdziałaniu np. niskiej emisji. Poza tym ułatwiłoby społeczny odbiór zagadnień środowiskowych, których często nie wiąże się ze zdrowiem czy jakością miejsca do życia. Dlatego HEAL apeluje do Ministerstwa Zdrowia i do Ministerstwa Środowiska o wypracowanie metodologii pozwalającej na ocenę skutków zdrowotnych.
Oprac. Hanna Schudy
http://healpolska.pl/aktualnosci/ocena-oddzialywania-na-zdrowie-nowa-publikacja-heal/
