Informacje ogólne
Węgiel brunatny jest najważniejszym źródłem energii elektrycznej w Grecji (65% udziału w krajowej produkcji), choć kraj ten posiada także niewielkie zasoby ropy naftowej (10% udziału) oraz gazu. Zużycie gazu ziemnego, który jest przede wszystkim importowany, było znaczne aż do światowego kryzysu gospodarczego w 2008 roku. Po tym okresie gaz ma dużo mniejsze znaczenie w produkcji energii elektrycznej – w 2012 roku jego udział wyniósł już tylko 15%. Bezpieczeństwo dostaw, niskie koszty wydobycia oraz stabilne ceny są ważnym powodem, dla którego to właśnie węgiel brunatny utrzymuje silną pozycję na rynku energetycznym Grecji.
Grecja posiada zasoby węgla brunatnego wynoszące 4,7 mld ton, z czego ekonomicznie uzasadnione wydobycie jest szacowane na 3,0 mld ton. Najważniejsze złoża znajdują się w północnej części kraju w Ptolemais – Amynteon i Florina (1,5 mld ton), które przyczyniają się do około 80% produkcji energii elektrycznej z węgla w kraju. Pozostałe złoża leżą w Drama (900 mln ton), w Elassona (170 mln ton), a także na południu w Megalopolis (225 mln ton). Duża część zasobów znajduje się także w Filippi, w północnej części Grecji (Wschodnia Macedonia). Tylko 30% łącznych rezerw węgla brunatnego zostało do tej pory wydobyte, pozostałe rezerwy, przy obecnym tempie produkcji, wystarczą na około 40 lat.
Węgiel brunatny, mimo ciągłej konkurencji gazu ziemnego, utrzymuje pozycję podstawowego surowca energetycznego. Jego złoża leżą na średniej głębokości 150 do 200 metrów i zwykle zawierają na przemian pokłady węgla brunatnego i warstwy mineralne. Najniższą wartość opałową posiadają złoża w obszarach Megalopolis i Drama (3 770 do 5 020 kJ/kg), a także Ptolemais-Amynteon (5 230 do 6 280 kJ/kg).
Kopalnie odkrywkowe i elektrownie
Około 63 mln ton węgla brunatnego wydobywanego rocznie pochodzi w większości z kopalni odkrywkowych, których właścicielem jest państwowe przedsiębiorstwo Public Power Corporation (PPC). Spółka ta jest największym producentem węgla brunatnego w Grecji, posiadającym także własne elektrownie o mocy 4.900 MW. Kopalnie prywatne uzyskują wydobycie wielkości tylko 755 tys. ton. Pod koniec 2012 roku, elektrownie należące do PPC miały około 68%-owy udział w całkowitej zainstalowanej mocy elektrycznej kraju, wynoszącej wtedy 16,5 GW. Ta moc obejmowała przede wszystkim elektrownie opalane węglem brunatnym, ale także gazem, ropą naftową, elektrownie wodne, wiatrowe i fotowoltaiczne. PPC jest właścicielem ośmiu elektrowni opalanych węglem brunatnym, które składają się z 21 bloków. Istnieje również sześć prywatnych elektrowni opalanych węglem brunatnym o łącznej mocy 2 564 MW.
Do 2010 roku działały 22 elektrownie opalane węglem brunatnym w siedmiu regionach, obecnie otwartych jest tylko 14. Po 1 stycznia 2016 roku sześć z nich będzie działać przez około 30% obecnego czasu, a najpóźniej w 2023 roku zakończą swoją działalność. Istnieją plany rozbudowy dwóch elektrowni węglowych. Jedną z nich jest Ptolemaida V – piąty blok elektrowni węglowej Ptolemaida, o mocy 660 MW. Blok ma zacząć działalność w 2019 roku. Jeśli elektrownia zostanie zbudowana to będzie ona największym w kraju zakładem energetycznym na węgiel brunatny. Koszty tej inwestycji szacuje się na co najmniej 1,4 mld euro.
Energetyka odnawialna (OZE)
W Grecji istnieje wielki potencjał rozwoju systemów słonecznych – PV dla gospodarstw domowych poprzez realizację tzw. programu net-metering, czyli systemu rozliczania, w którym energia elektryczna wytwarzana przez prosumenta we własnej mikroinstalacji i dostarczana do sieci rozliczana jest w określonym czasie poprzez bilansowanie jej z ilością energii zużytej z sieci elektroenergetycznej. Program ten zaproponowany został w Grecji w 2015 roku. Ponadto, spadek kosztów produkcji baterii słonecznych pozwoli na wdrożenie autonomicznych systemów PV, które ostatecznie staną się konkurencyjne wobec scentralizowanej produkcji energii elektrycznej w Grecji. Szacuje się dziś, że czas zwrotu w pełni autonomicznej instalacji PV wyniósłby około 12 lat.
