W dniu 21 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim rozstrzygnął zażalenie Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA na odmowę wszczęcia śledztwa w przedmiocie niedopełnienia obowiązków służbowych przez Lubuskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego, który nie wstrzymał prac budowlanych mimo sądowego wstrzymania wykonalności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia realizowanego aktualnie w rzece Odrze.
Mimo postanowień WSA i NSA prace regulacyjne w rzece Odrze wciąż są prowadzone. Postanowienie to zapadło z dnia 9 grudnia 2022 r. (sygn. akt IV SA/Wa 2239/22) decyzją Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie dotyczącą wykonalności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach a prawidłowość tego rozstrzygnięcia potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 7 marca 2023 r. (sygn. akt III OZ 78/23).
Dlatego Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA wezwało Lubuskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego do niezwłocznego wstrzymania toczących się prac a wobec braku ich wstrzymania zawiadomiło o popełnieniu przez osobę sprawującą to stanowisko przestępstwa niedopełnienia obowiązków służbowych. Postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2023 r. Prokurator odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie. Postanowienie to zostało następnie zaskarżone do Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim.
Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 21 lipca 2023 r. (sygn. akt II Kp 503/23) uchylone zostało postanowienie Prokuratora o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie niedopełnienia obowiązków służbowych przez Lubuskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim nakazał jednocześnie Prokuratorowi dalsze prowadzenie postępowania przygotowawczego.
Reprezentująca skarżące Stowarzyszenie radczyni prawna dr Beáta Filipcová z kancelarii Sanecki Kowalik Filipcová wskazuje: „W ocenie Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim zaniechanie działania przez Lubuskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowalnego cechowało się umyślnością. Lubuski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego miał świadomość, że jego zachowanie, tj. brak wszczęcia postępowania w sprawie wstrzymania prowadzenia robót budowlanych, może stanowić niewypełnienie obowiązków, czym działał na szkodę interesu publicznego. Sąd nakazał Prokuratorowi w dalszym postępowaniu uzupełnienie i poddanie wnikliwej analizie zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności dołączonych do zawiadomienia dokumentów i prawomocnych orzeczeń sądów administracyjnych oraz skonfrontowanie stanowiska Lubuskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z treścią tych jednoznacznie brzmiących orzeczeń”.
Prezes Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA Radosław Gawlik zauważa: „Mimo niechęci wykonania wyroków przez rząd i jego przedstawiciela odpowiedzialnego za gospodarkę wodną – ministra Gróbarczyka sprawdzamy wolę innych instytucji państwowych do realizacji prawomocnych postanowień sądów. Decyzją sądu prokurator rejonowy powinien nam pomóc. Jesteśmy cierpliwi. Mniej rzeka Odra, w której trwa katastrofa, pogłębiana min przez jej regulację i kanalizację”.
Projekt „EkoObywatel – wsparcie interwencji i zmian systemowych” jest realizowany przez Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA z dotacji Programu Aktywni Obywatele Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.
