„Nieszczęśliwy to kraj, który potrzebuje bohaterów” Bertolt Brecht
Kiedy powstawał ten newsletter nazwa „Energia dla Klimatu” wydawała się oczywista. Dzisiaj powiedzielibyśmy raczej, że chodzi o energię dla bezpieczeństwa. Stabilny klimat jest pożądany, bo umożliwia nam planowanie, zarządzanie przyszłością, inwestowanie itp. W Pakistanie i w Indiach w kwietniu i maju ludzie po prostu się gotują – w takich warunkach żaden wzrost gospodarczy nie pomoże. Źródła energii, które przyczyniają się do zmiany klimatu pochodzą w znacznej mierze z Rosji i dzisiaj rozumiemy lepiej argumenty, że odejście od paliw kopalnych sprzyja bezpieczeństwu – przyrodniczemu, ale też militarnemu. Stopień uzależnienia np. Niemiec od paliw z Rosji, zawierane między dwoma krajami umowy w myśl zasady „tworzenie relacji poprzez handlowanie” wydaje się dzisiaj trudne do pojęcia. Nie tylko Niemcy drżą nad gospodarką. Węgierski rząd nie poprze unijnego embarga na rosyjską ropę, poniewaÅ ¼ „zrujnowałoby to węgierską gospodarkę”. Ile jest w tym prawdy, a ile proputinowskiego szantażu rządu Orbana, aby jednak zachować kopalną i centralną energetykę?
Żyjemy dzisiaj w zupełnie innym świecie niż jeszcze 3 miesiące temu. Wiemy, że skracanie odległości w przypadku dostaw żywności, ale też energii musi być potraktowane poważnie. Tylko że oprócz skracania łańcucha dostaw ważne jest też rozproszenie. Do tego z kolei potrzebne są relacje, które pandemia i wiara w indywidualizm czy samodzielność odsunęły na plan dalszy. Aby jednak budować nową energetykę odnawialną, a szczególnie pożądaną energetykę rozproszoną trzeba budować sojusze, spółdzielnie itp. Mocno to wybrzmiało na Kongresie Energetyki Rozproszonej w maju w Krakowie – zachęta ekonomiczna, technologia i regulacje to jedno, ale bez „działań organizacyjnych wspierających lokalne inicjatywy energetyczne” nie powstanie energetyka rozproszona. Na rynek będą wchodzić duzi gracze, w efekcie powstaną scentralizowane źródła, spore odległości między wytworzeniem a odebraniem energii, a t o wszystko nie sprzyja bezpieczeństwu. Czy np. Wielkopolska wschodnia będzie wielką, prywatną farmą słoneczną, czy może jednak energia odnawialna będzie szansą na nowe miejsca pracy i korzystne ceny energii dla samorządów i ich mieszkańców? Na razie mamy potwierdzenie naszych głosów od wielu lat, bo odkrywka Tomisławice ( ZE PAK) zamknie się zdecydowanie wcześniej. Dzisiaj górnictwo nie jest żadnym gwarantem miejsc pracy.
Codziennie wychodzą też na jaw powiązania między paliwami kopalnymi, polityką, wielkim biznesem. Pojawiają się też głosy „zdrowego rozsądku”, że może lepiej opóźnić wdrażanie Zielonego Ładu. Do gry jak „wańka – wstańka” wchodzi atom, który ma rozwiązać wszystkie problemy, rolnictwo przemysłowe, które ma nas uchronić przed głodem spowodowanym ograniczeniem produkcji zboża w Ukrainie. Osoby, które starają się przebić z prośrodowiskową, ambitną narracją zwalczane są różnymi metodami. Czas kryzysu to idealny moment, aby uczynić status quo atrakcyjnym – bo w końcu jest to coś znanego. Znane już chyba przysłowie mówi, że niektórym łatwiej przychodzi wyobrażenie sobie końca świata, niż końca kapitalizmu i ekonomii opartej na wzroście. Czy wyobrażamy sobie energetykę rozproszoną, współpracujących sąsiadów i gminy? Na razie wyobrażamy sobie , że ustawa odległościowa przejdzie do historii, a w Wielkopolsce wschodniej czy np. w Bogatyni powstaną nowe miejsca pracy w energetyce, która będzie pracować dla ludzi i regionu. Ludzie potrafią robić wspaniałe rzeczy, kiedy są razem – ponad 15 tys. wolontariuszy z Polski, Czech i Niemiec w ciągu 10 dni zebrało ponad 120 ton odpadów w ramach pierwszej edycji międzynarodowej Akcji Czysta Odra. To największa tego typu inicjatywa ekologiczna w Polsce w Dorzeczu Odry. Czysta Odra to jedno, ale radość działania i bycia razem w tych trudnych czasach – to wartość sama w sobie.
Odkrywki
Spora dawka wiedzy o Turowie, Wielkopolsce, odkrywkach w Niemczech i planowanych imprezach kulturalnych jak zwykle w Pod Prąd
Tomisławice kończą pracę – władze lokalne zawiedzione
(źródło: forsal.pl)
Dopóki działał rynek mocy, kopalnie się opłacały, dzisiaj już nie. Szkoda, że mieszkańcy dali się złapać na obietnice.
Komentarz:
Organizacje ekologiczne mówią to od ponad 10 lat. Nie wierzcie właścicielom kopalń i elektrowni, też Państwu. Jak stanie się to nieopłacalne a podatnicy przestaną wspierać węglowy biznes, to praca się kończy. Teraz dodatkowo mamy politykę UE dla regionów węglowych i miliardy euro na transformację na oszczędzanie energii i OZE- to szansa szczególnie dla węglowej Polski. Dziś trwanie przy węglu i jego dotowanie zamiast rozwoju zielonej energetyki jest sprzeczne z racją stanu. Dramatycznie to widać po inwazji Rosji Putina na Ukrainę. Paliwa kopalne wspierają agresora. Jeśli rząd Polski to widzi, pora na radykalny zwrot w kierunku realizacji Zielonego Ładu. To zapewnia bezpieczeństwo Polsce.
Jeziora wysychają – czy zamykające się odkrywki zapłacą za szkody?
(źródło: oko.press)
„Niedoszacowanie negatywnego wpływu odkrywki na przyrodę, zwłaszcza jezioro Gopło i oba tamtejsze obszary Natura 2000, parę lat temu jedynie hipotetyczne – w tej chwili jest już oczywiste. Potwierdzają to m.in. wyniki oficjalnego monitoringu, wykazujące znaczące obniżenie poziomu wód gruntowych, jak również widoczne gołym okiem wysychanie stawów i studni w regionie oraz osuszenie gruntów rolnych, skutkujące drastycznym zmniejszeniem plonów” – mówił w 2014 roku dr hab. Leszek Pazderski, ekspert Greenpeace ds. polityki ekologicznej. „Alternatywą dla kopalni byłaby inwestycja w odnawialne źródła energii, które – w przeciwieństwie do odkrywki węgla brunatnego – nie będą niszczyć Kujaw”
Energetyka konwencjonalna
Ludzie w Lubiatowie nie chcą atomu, ale inwestor twierdzi co innego
(źródło: dziennikbaltycki.pl)
Duże niezadowolenie połączone z niedowierzaniem wzbudziła wśród mieszkańców informacja o badaniu opinii społecznej, które inwestor, jak twierdził, przeprowadził w ich gminie. Z badania wynikało, że znakomita większość mieszkańców jest za budową elektrowni w tym rejonie. Ale jak twierdzili mieszkańcy, ani jedna z ponad stu osób obecnych na sali, mieszkańców gminy, nie otrzymała żadnego kwestionariusza czy ankiety z pytaniami na ten temat. Podobno na żadnym z poprzednich kilku spotkań z inwestorem nie znalazł się nikt, kto taką ankietę otrzymał bądź wypełnił.
Komentarz redakcji:
Jeśli lobby proatomowe zaczyna od manipulacji opinią publiczną słabo to wróży powodzeniu wielkich planów na tysiące atomowych MW.
Węgiel drogi i jest go mało. Czy jesteśmy gotowi na zimę?
(źródło: wnp.pl)
Bezpieczeństwo opierane na węglu właśnie pokazuje swoje oblicze. Ceny węgla utrzymują się na wysokim poziomie a podaż surowca nie nadąża za popytem. Embargo na węgiel z Rosji będzie mieć dodatkowy wpływ na sytuację na rynku węgla.
Gaz tanieje – czy to stały trend?
(źródło: pb.pl)
Cena gazu ziemnego spada w Europie pomimo doniesień o wstrzymaniu przesyłu z Rosji przez jeden z kluczowych punktów, informuje Bloomberg.
Gaz LNG – czy go wystarczy?
(źródło: energetyka24.com)
Kraje europejskie z jednej strony pragnące przestać kupować surowce od Rosji i szukające innych dróg dostaw aby zapewnić sobie bezpieczeństwo energetyczne będą musiały stawić czoła kryzysowi związanemu ze skroplonym gazem ziemnym (LNG), ponieważ popyt przewyższy podaż do końca tego roku
Poradnik dla transformacji – ważna lektura dla regionów górnicznych
(źródło: energy.ec)
Komisja Europejska przygotowała bardzo pomocny poradnik – zawiera on wskazówki, dotyczące efektywnego wykorzystania różnych źródeł finansowania projektów transformacji regionów górniczych. Koncentruje się na funduszach UE, ale omawia też inne programy.
Kreml zakręca kurek? Możemy ograniczać gaz i węgiel w gospodarstwach domowych
(źródło: orum-energii.eu)
Raport Forum Energii: W latach 2022-2027 możemy ograniczyć zużycie węgla
w ogrzewnictwie i ciepłownictwie o ponad 75% (z 8,7 mln ton do 2 mln ton) i 65% zużycie gazu (z 4,4 mld m3 do 1,6 mld m3). Ale to wymaga poważnych zmian. Rolą państwa powinno być mądre wspieranie społeczeństwa w transformacji użycia
energii elektrycznej i ciepła.
OZE
Nowinki ze świata OZE i transformacji energetycznej jak zwykle w newsletterze TEPP
Rusza czwarta edycja programu Mój Prąd i nowy system rozliczeń dla prosumentów.
(źródło: gov.pl)
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 15 kwietnia br. uruchomił czwarty już nabór wniosków dla osób fizycznych w popularnym programie „Mój Prąd”. Wsparcie dotyczyć będzie nie tylko domowych mikroinstalacji fotowoltaicznych (PV), ale także magazynów energii i ciepła, które zwiększają autokonsumpcję energii elektrycznej wytworzonej z własnych paneli PV. Dotację będzie można także uzyskać na zintegrowane z urządzeniami inteligentne systemy zarządzania energią. Maksymalne dofinansowanie na mikroinstalacje wraz z magazynami energii może sięgnąć nawet ponad 20 tys. złotych. Te propozycje będą skierowane do prosumentów rozliczających się z wyprodukowanej energii elektrycznej w nowym systemie net-billing.
Mamy rekord wiatrowy
(źródło: green-news.pl)
Zawiało i jest! Nowe rekordy odnawialnych źródeł energii w Polsce. OZE pracowały z mocą blisko 11 GW
Energetyka rozproszona
(źródło: malopolska.pl)
Okoliczności zewnętrzne zmuszają nas do zmiany podejścia do rozwoju obszaru energetycznego. Konieczna jest szeroka dyskusja o tym, jak ograniczyć konsumpcję surowców, a także podjęcie działań wspierających rozwój energetyki rozproszonej. Uczestnikami debat byli zarówno politycy odpowiedzialni za transformację energetyczną, jak i liderzy lokalnych inicjatyw energetycznych, przedsiębiorcy, reprezentanci środowisk naukowych oraz administracji centralnej i samorządowej. Gościem specjalnym był Michał Kurtyka, Minister Klimatu i Środowiska w latach 2019-2021.
Kolejny głos za rozproszeniem
(źródło: cire.pl)
Dywersyfikacja i OZE są ważne z powodu niezależności energetycznej
Pompy ciepła i fotowoltaika na nowych budynkach – zmiana standardów?
(źródło: chronmyklimat.pl)
Komisja Europejska ma przedstawić szczegóły propozycji RePowerEU, które zakładają uniezależnienie się od Rosji. Oznaczają boom dla OZE – m.in instalacje PV na nowych budynkach mają być obowiązkowe. Unijny plan „RePowerEU” ma na celu przyspieszenie wprowadzania pomp ciepła, w tym podwojenie wskaźnika wdrażania instalacji w ciągu najbliższych pięciu lat. Richard Lowes wyjaśnia, jak można to zrobić.
Prosumenci mają korzystać z wyprodukowanej energii a nie oddawać do sieci
(źródło: wysokienapiecie.pl)
Stan sieci dystrybucyjnej zaczął zatem być postrzegany jako jeden z głównych hamulców rozwoju OZE w Polsce – obok tzw. ustawy odległościowej, która blokuje przygotowania do budowy nowych farm wiatrowych na lądzie.
10 h przejdzie do historii?
(źródło: energia.rp.pl)
To był wielki błąd, ponieważ hamowanie rozwoju energetyki wiatrowej zatrzymało Polskę na drodze dekarbonizacji i niezależności energetycznej. Ireneusz Zyska, który oficjalnie przejął odpowiedzialność nad projektem nowelizacji przepisów, które blokują rozwój lądowej energetyki wiatrowej. „Branża liczy na przyspieszenie prac nad liberalizacją ustawy. Uchwalenie nowych przepisów byłoby przełomem w polityce PiS wobec lądowej energetyki wiatrowej.”
- https://energia.rp.pl/oze/art36093151-szykuje-sie-wiatrakowy-przelom-ministerstwo-chce-przyspieszyc-wiatrowa-odwilz
- https://www.wnp.pl/energetyka/kluczowy-dla-wiatrakow-projekt-u-nowego-gospodarza-czy-to-bedzie-przelom,571359.html
Klimat
Pozew klimatyczny w Polsce- rozpoczęty proces
(źródło: clientearth.pl)
Mieszkanka Podlasia prowadząca gospodarstwo ekoturystyczne nad Biebrzą zeznała dziś w Sądzie Okręgowym w Łomży, że państwo ponosi winę za szkody, jakich ona doświadcza z powodu zmian klimatu. Jak podkreśliła, władze Polski zaniedbują kryzys klimatyczny.
Na półkuli południowej nie da się żyć
(źródło: tvn24.pl)
W Pakistanie warunki atmosferyczne z zimowych od razu zmieniły się w letnie. Ponad miliard ludzi jest zagrożonych skutkami upałów. W czwartek 10 najgorętszych miejsc na świecie znajdowało się w Indiach i Pakistanie – temperatura osiągała 47 stopni C.
- https://tvn24.pl/tvnmeteo/swiat/fala-upalow-w-indiach-i-pakistanie-temperatura-osiaga-47-stopni-w-cieniu-5693116
- https://swiatoze.pl/rekordowe-upaly-juz-w-kwietniu-temperatura-w-indiach-przekracza-norme-nawet-o-10c/
Nowy raport IPCC mówi jasno – trwająca dekada jest kluczowa dla uniknięcia katastrofy
(źródło: zielona.interia.pl)
Kolejna część szóstego raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) stwierdza, że bez natychmiastowej i głębokiej redukcji emisji we wszystkich sektorach ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C jest nieosiągalne.
Cele i efekty klimatyczne Niemiec – słaby wynik
(źródło: dw.com)
Niemcy mają określone cele dla różnych sektorów gospodarki. Podczas gdy przemysł, sektor energii elektrycznej i rolnictwo wedle wyliczeń Agory zrealizowały swoje cele na 2021 r., nie zrobiły tego takie branże jak sektor budowlany i transport.
Berlin zapowiedział, że nowy pakiet przyspieszy odchodzenie od paliw kopalnych, tak aby możliwe stało się osiągnięcie neutralności klimatycznej już do roku 2045, czyli pięć lat przed terminem przyjętym przez Unię Europejską i wynikającym z porozumienia klimatycznego.
- https://www.dw.com/pl/niemcy-nie-osi%C4%85gn%C4%85-swoich-cel%C3%B3w-klimatycznych/a-60356714
- https://www.gramwzielone.pl/trendy/107680/niemcy-chca-mocno-przyspieszyc-z-inwestycjami-w-oze
Fit for 55% – budynki wciąż stanowią problem
(źródło: wysokienapiecie.pl)
Swoje strategie państwa członkowskie miały złożyć do marca 2020 r. Polska zrobiła to jako ostatnia, do tego z prawie z dwuletnim poślizgiem. Tymczasem jest to jeden z wymogów warunkujących dostępność środków finansowych Unii Europejskiej w ramach perspektywy na lata 2021-2027.
Inwestycje, których celem jest poprawa efektywności energetycznej budynków, wpłyną korzystnie zarówno na środowisko jak i na polską gospodarkę. Renowacja zasobów budowlanych jest jednym z największych wyzwań infrastrukturalnych Polski do 2050 r. – stwierdziło w lutym tego roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, odpowiedzialne za przygotowanie strategii.
Niska emisja
Bezkarne spalanie śmieci
(źródło: smoglab.pl)
W gminach bez straży aż 77 proc. stwierdzonych wykroczeń w postaci spalania odpadów lub naruszania przepisów uchwały antysmogowej nie kończy się nałożeniem kary (mandat lub sprawa w sądzie). Średnio w całym 2021 roku jedynie jedno gospodarstwo domowe na gminę ukarano za naruszanie przepisów o ochronie powietrza (np. spalanie śmieci).
Warszawa z lepszym powietrzem?
(źródło: clientearth.pl)
Sejmik Województwa Mazowieckiego przegłosował nowelizację uchwały antysmogowej, która daje realną szansę na poprawę jakości powietrza w Warszawie i okalających ją powiatach.
Redakcja:
Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji „Rozwój TAK – Odkrywki NIE”.
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław …
